قمه کشی برای تخت خالی - وبلاگ مهدی آبادانی

به گزارش وبلاگ مهدی آبادانی، بیش از 18 ماه می گذرد که کرونا مهمان ناخوانده و شوم کشورمان شده است؛ بسیاری را مبتلا و بیش از 97 هزار تن از هموطنان مان را به کام مرگ فرستاده است. 18 ماه گذشته و حالا همه خسته اند؛ هم مردم و هم کادر درمان؛ در این میان، اما کمبود امکانات درمانی در بیمارستان ها و انتشار بعضی تصاویر از خشونت علیه کادر درمان تحت تاثیر این کمبودها، بر دامنه نگرانی ها افزوده است...

به گزارش ایسنا، کشورمان تا به امروز چهار پیک سهمگین کرونا را گذرانده و حالا در گرداب پیک پنجم گرفتار شده است. پیکی با کرونای دلتا که به گفته متخصصان قدرت سرایتش 300 درصد بیش از کرونای ووهان است و در عین حال شدت درگیری ریوی هم در آن بیشتر است.

چهار موج کرونایی

موج اول را در هجمه اول ویروس به کشورمان از زمان تایید بیماری تا اواخر اسفند ماه 98 شاهد بودیم. آن موقع به تدریج متوجه شدیم که با استفاده از ماسک و رعایت چند راه حل بهداشتی ساده می توانیم در برابر ویروس چینی بایستیم. پیکی که بالاخره با آموزش و رعایت پروتکل های بهداشتی کاهشی شد و این فرایند کاهشی تا اواخر اردیبهشت ماه 99 ادامه داشت.

با آرام شدن اوضاع اما، همه گمان کردند که کرونا رخت بسته است؛ محدودیت ها برداشته شد، خیابان ها شلوغ شد و سفر ها هم به راه. غافل از اینکه کرونا از همین عادی انگاری ها استفاده و در جان ها رخنه کرد. پیک دوم بیماری از اواسط خرداد 1399 آغاز شد، تخت های بیمارستانی به تدریج پر شدند، آمار ها افزایش یافت و عمدتا شاهد افزایش ابتلا های خانوادگی بودیم. چراکه رفت و آمد ها و دید و بازدید ها آغاز شده بود و کرونا مجال یافت تا کل یک خانواده را از عظیم و کوچک گرفتار کند.

در همین پیک بود که حرف از اجباری شدن استفاده از ماسک به میان آمد. به طوری که وزارت بهداشتی ها اعلام کردند که اجباری کردن استفاده از ماسک به نوعی احترام گذاشتن به سلامتی طرف مقابل است. در عین حال اعلام شد که استفاده از ماسک یکی از موثرترین و مقرون به صرفه قیمت ترین راه های پیشگیری از انتقال ویروس است و البته در کنار آن بر رعایت فاصله گذاری فیزیکی هم تاکید شد.

با این وجود بعضی گوش شان بدهکار این حرف ها نبود و راه خودشان را می رفتند و بر همین اساس بود که پاییز کرونازده از راه رسید؛ هوا به تدریج رو به سرد شدن گذاشته؛ موج سوم کرونا با شدت بیماری زایی بیشتر آغاز شده و البته ترس از شیوع آنفلوآنزا و کاهش رعایت پروتکل ها هم بر نگرانی ها می اضافه کرد.

کرونا در پیک سوم خود می تاخت و جان می گرفت. به طوری که مرگ های 400 تایی 500 تایی در روز را تجربه کردیم، خانواده های زیادی داغدار شدند و آرزو های زیادی در زیر خاک مدفون شد.

طی پاییز و زمستان با کوشش کادر بهداشت و درمان کشور و البته رعایت پروتکل ها از سوی مردم موج سوم بیماری هم به تدریج فرو نشست و وزیر بهداشت در 16 دی ماه 1399 از دو رقمی شدن مرگ های کرونایی در کشور اطلاع داد، اما این سرانجام ماجرا نبود؛ چراکه درست در همین روز وزیر بهداشت ورود گونه انگلیسی کرونا به کشور را هم تایید کرد و نسبت به خطرات آن هشدار داد. ویروسی با قدرت سرایت و انتشار چند برابری نسبت به کرونای ووهان؛ بنابراین کرونا طغیان چهارمش را در کشور کلید زد.

موج چهارم کرونا از ابتدای آغازش طوفانی عمل کرد؛ به طوری که تنها طی چند روز تمام مراکز استان ها را قرمز و بیمارستان ها را از بیماران بدحال کرونایی مملو کرد. به گفته کارشناسان و متخصصان حوزه سلامت، عوامل متعددی باعث شکل گیری این پیک تازه در کشور شدند؛ در نیمه اسفندماه خرید های شب عید را داشتیم، دورهمی، دید و بازدید و... که سبب شد در شاخص رعایت پروتکل ها افت داشته باشیم و به گفته وزارت بهداشتی ها این شاخص به زیر 60 درصد رسید.

از طرف دیگر در تعطیلات نوروز دید و بازدید، رفتن به کافه و رستوران، تعدد مراسم پر تراکم مانند عروسی و عزا از عوامل شکل گیری پیک چهارم بیماری در کشور بود.

پیک هولناک پنجم

پیک چهارم تاخت و تازش را ادامه داد و هنوز از شر مرگ های بیش از 100 تایی آن آسوده نشده بودیم که کرونای هندی رخ نشان داد و کاهش توجه مردم به رعایت پروتکل های بهداشتی به اسم بازوی آن عمل کرد و پیک پنجم را آفریدند. پیکی که هم از نظر قدرت سرایت و هم از لحاظ شدت بیماری بسیار سریع و شدید است و همچنان گریبان سلامت کشور را گرفته است.

آنچه در پیک پنجم کرونا در کشور مشاهده می کنیم، تصاویر هولناکی است که در هیچ یک از پیک های قبلی دیده نشده بود؛ تعداد ابتلای بسیار بالا، بستری های بیش از ظرفیت بیمارستان ها که باعث می گردد بسیاری از بیماراستان ها تخت کافی برای بیماران شان نداشته باشند، سرگردانی مردم برای یافتن تخت خالی، کمبود دارو هایی مانند رمدسیویر و فاویپیراویر و ایجاد صف های طویل در مقابل داروخانه ها، مرگ و میر هایی که از مرز 500 نفر در روز هم گذشته و به بیش از 600 کشته در روز رسیده و قبرستان هایی که مملو از جان باختگان مبتلا به کرونا شده است.

در این میان اما، مردم دیگر نیم نگاهی هم به پروتکل های بهداشتی ندارند. به طوری که طبق اعلام وزارت بهداشتی ها میانگین رعایت پروتکل های بهداشتی به 38 درصد رسیده که فاجعه است. در عین حال اعلام تعطیلی شش روزه در کشور از 25 تا 30 مرداد ماه برای کنترل مقطعی بیماری در نظر گرفته شد، اما باز هم عده ای بدون توجه به مسئولیت اجتماعی خود راهی سفر شمال شدند، سفر هایی که می تواند شرایط را وخیم تر و سیاه کند.

خطر خشونت در بیمارستان ها

در این میان گویا کادر بهداشت و درمان تنها مانده اند. کسانیکه پنج موج کرونا را ایستاده اند. بدون ذره ای استراحت و بی وقفه در حال خدمت رسانی به مردم بوده اند. دیگر نه جانی برایشان مانده و نه طاقتی.

از طرفی افزایش بیماران بستری، منجر به پر شدن بیمارستان ها شده و مردمی که بیمار کرونایی دارند و نمی توانند تخت خالی پیدا نمایند، فریادهایشان را بر سر کادر درمان می زنند. موضوعی که می تواند منجر به برخورد هایی خشونت آمیز در بیمارستان ها گردد که نمونه هایی از آن را چند روز پیش در فضای مجازی مشاهده کردیم؛ انتشار ویدیویی از درگیری با قمه بر سر تخت بیمارستان در یکی از بیمارستان های کشور. موضوعی که می تواند منجر به اتفاقات ناگوار در بیمارستان ها گردد.

در این زمینه دکتر حسین کرمانپور-مدیر روابط عمومی سازمان نظام پزشکی گفت: پیش از این هم پیش بینی نموده بودم که ما در پیک پنجم، شاهد این خواهیم بود که مردم از فاز تجلیل از مدافعان سلامت به مرحله مواجهه خشونت آمیز با مدافعان سلامت می رسند و رویکرد پاسداری از نظام و کادر سلامت به نقد کادر سلامت می رسد؛ چراکه کادر سلامت در یک جایی دچار بریدن و افسردگی شده و در آنجا کیفیت خدمات کاهش می یابد و این طبیعتا افراد را ناراضی می نماید.

افزایش 3 برابری بیماران بستری در اورژانس های کوویدی و کاهش کادر درمانی

وی اضافه کرد: البته هیچگاه تصور نمی کردم که در پیک پنجم تا این حد افزایش ابتلا و مرگ ومیر داشته باشیم. بر همین اساس در بیمارستان هایی مانند سینا که خودم در آنجا هستم، می بینیم که مجبور است 2.5 تا سه برابر ظرفیت اورژانس بیمار بستری کند که اصطلاحا به آن اکسترا می گوییم.

یعنی اگر در اورژانس کووید ظرفیت بستری 16 تا 20 بیمار است، اکنون دو تا سه برابر بیمار در این اورژانس بستری هستند و می بینیم 60 تا 70 نفر در اورژانس بستری هستند و حتی تردد در اورژانس سخت می گردد. زیرا نمی توان به مردم گفت که شما را بستری نمی کنیم. این درحالی است که از طرف دیگر تعداد پزشک و پرستاری که باید به بیماران خدمت ارائه دهند، همان تعداد قبلی هستند و بلکه کمتر. چراکه بیمار شدند و نیستند ودیگران بجای آن ها ارائه خدمت می نمایند.

افزایش برخورد های خشونت آمیز در بیمارستان ها

کرمانپور ادامه داد: بنابراین هم تعداد بیماران چند برابر شده و هم تعداد کارکنان کمتر شده است. هرکس باشد در این شرایط دچار مشکل می گردد و این مشکل باعث می گردد که به طرفه العینی در یک پیک خطرناکی که بیمار باید خدمات لازم را دریافت کند و کادر درمان نرسند که این خدمت را ارائه دهند، به وسیله همراهان بیمار مورد مواخذه و حتی خشونت های کلامی و فیزیکی قرار بگیرند و اتفاق بیفتد.

آنچه که در این زمینه به تازگی در فضای مجازی منتشر شده، یک نمونه است. در حالی که نمونه های زیادی از این برخود ها وجود دارد و کسی فیلم هم نمی گیرد. در حال حاضر در بیمارستان ما روزانه یک دعوا را داریم. حال گاهی در این خشونت ها به تجهیزات اورژانس یا بیمارستان هم خسارتی وارد می گردد که نور علی نور است.

زیرا تمام کار هایی که در بیمارستان انجام می دهیم، وابسته به تجهیزات های تک است و یک آسیب کوچک به آن ها کار های زیادی را عقب می اندازد و علاوه بر اینکه کیفیت را کاهش می دهد، سقف پاسخ را هم کاهش می دهد و برای کادر درمان هم خسته نماینده است.

شب و روز بیمارستان ها یکی شده

وی با بیان اینکه این شرایط برای کادر درمانی که پیش از این در شرایط نرمالی بودند، اما اکنون در یک جنگ نابرابر و دائم به سر می برند، خوب نیست، گفت: در حال حاضر شب و روز بیمارستان یکی شده است. پیش از کرونا ما در 24 ساعت شبانه روز چهار پیک حضور بیمار داشتیم که شامل 12 ظهر، سه بعدازظهر، هشت تا 10 شب و 12 تا یک شب بود و تقریبا از یک بامداد تا صبح تک و توک مراجعه داشتیم که این موضوع هم باعث استراحت می شد و هم موجب بازنگری پفراینده ها می شد، اما اکنون اصلا شب و روز و ساعت نمی شناسد و دائما بیمار مراجعه می نماید.

در عین حال ما هیچگاه کمبود تخت نداشتیم و نهایتا یکی دو نفر مقداری معطل می شدند تا تخت اورژانس خالی گردد، اما اکنون ده ها بیمار و بلکه بیشتر همواره در حیاط بیمارستان منتظرند که تخت خالی گردد. حال همه منتظرند که ببینند فردی که روی تخت اورژانس است چه اتفاقی برایش رخ می دهد که جایگزین شوند و بیمارشان را نشان دهند. این ها ناگوار است و سابقه نداشته است. حتی در پیک های قبلی کرونا هم به این سبک سابقه نداشته است.

کرمانپور تاکید نمود: این شرایط هم همراهان بیماران را عصبانی و خشمگین می نماید و هم کادر درمان را عصبانی می نماید. زیرا دائما مردم به آن ها مراجعه می نمایند که آیا تخت خالی شد یا خیر. بیمار من اکسیژن کم دارد، بیمار من دارد می میرد، مگر اینجا بیمارستان نیست و نباید بیمار را نجات دهید و هرچه هم که شرح می دهیم که ما بالاخره باید بیمار را روی تخت بستری کنیم و نمی توان او را کف زمین گذاشت.

همه این ها جنگ و گریز ایجاد نموده و باعث می گردد که از حد خشونت های کلامی فراتر رفته و شاهد خشونت های فیزیکی هم باشیم. فیلم هایی هم که از این خشونت ها می بینیم مشتی نمونه خروار است که در سراسر کشور در حال رخ دادن است.

کادر درمان بریده اند

وی با بیان اینکه در این شرایط ممکن است هر آن اتفاق ناگواری هم رخ دهد، گفت: در حال حاضر ما مانند اتوبوس های هند شده ایم که فیلم های متعددی از آن ها دیدیم که آدم ها تا دهانه در خودشان را به اتوبوس آویزان می نمایند و ممکن است حوادث ناگوار برایشان رخ دهد.

اکنون اورژانس های بیمارستان ها، به ویژه در شهر های عظیم و خصوصا اورژانس های ریفرال که مرجع بسیاری از بیماران هستند، این خاصیت را پیدا نموده اند. مسلما این موضوع کیفیت خدمات را کاهش داده و حوادث را بالا می برد و درگیری ایجاد می نماید. در این شرایط مردم حق دارند و از آن طرف هم کادر درمان دیگر طاقتش زیاد نیست.

ما قبلا به بعضی دوستان پزشک و پرستارمان در اورژانس تذکر می دادیم که چرا فلان برخورد را انجام دادید، اما اکنون اصلا امکان ندارد که به یک پزشک و پرستاری امر و نهی کنید. زیرا واقعا دیگر بریده اند و فقط باید نازشان را بکشیم تا بمانند و ارائه خدمات را ادامه دهد تا بتوانیم خدمات را به بیماران برسانیم و خدمات قطع نگردد. زیرا اگر امید ملت از این حوزه هم بریده گردد، دیگر نمی دانم چه اتفاقات بدی رخ خواهد داد.