مورچه ها شفا می دهند! - وبلاگ مهدی آبادانی

به گزارش وبلاگ مهدی آبادانی، آنتی بیوتیک موجود در بزاق این مورچه ها، ممکن است به دانشمندان در مسیر یافتن درمان های نو یاری کند.

غزال زیاری: مورچه های یورشگر (Matabele Ants) برای تامین تنها منبع تغذیه خود باید زحمت زیادی بکشند و تنها یک منبع غذایی دارند: موریانه ها.

• مورچه ها شفا می دهند!

• محصول برقی و تازه تویوتا در راه ایران/عکس

این کوشش ها برای تامین غذا ممکن است باعث ایجاد آسیب های شدیدی برای مورچه های یورشگر گردد. چرا که موریانه ها با ضربات سریع فک پائینی شان، بدن مورچه ها را سوراخ می نمایند. البته مورچه ها نیز برای درمان جراحات آسیب های هم نوعانشان، سیستمی مبتنی بر بزاق را در بدن شان توسعه داده اند.

تحقیقات تازه حکایت از آن دارد که مورچه های یورشگر احتمالا تشخیص می دهند که آیا زخم عفونی و آلوده شده است یا خیر و پس از آن، عفونت ایجاد شده در زخم ها را با آنتی بیوتیک های فراوری شده در بزاقشان درمان می نمایند. این یافته ها در مطالعه ای که در روز 29 دسامبر در مجله Nature Communications منتشر شد، شرح داده شده است.

وعده غذایی ضروری ولی پرخطر

مورچه های یورشگر در منطقه های در جنوب صحرای آفریقا زندگی می نمایند. طول این مورچه ها تا 2.5سانتی متر هم می رسد و آنها یکی از بزرگترین گونه های مورچه شناخته شده در سراسر جهان هستند. اما موریانه هایی که این مورچه ها برای تغذیه کردن به سراغشان می روند، اغلب صدمات و آسیب های زیادی را به مورچه ها وارد می نمایند. حدود 22% از مورچه ها در جریان رویارویی برای شکار موریانه ها ، ممکن است یک یا چند پای خود را از دست بدهند. جالب اینجاست که در بسیاری از مواقع مورچه های زخمی به وسیله دیگر هم نوعانشان برای درمان، به لانه بازگردانده می شوند.

طبق گفته اعضای تیم، علت اصلی مرگ این مورچه ها، عفونت ناشی از باکتری سودوموناس آئروژینوزا (P. aeruginosa) است و مشاهده شده که مورچه ها بیشتر زخم ها را با بهره گیری از P. aeruginosaدرمان می نمایند.

پستاندارانی از جمله سگ ها و خفاش ها، دارای مولکول هایی در بزاق شان هستند که به صورت بالقوه خاصیت درمانی دارند و با لیسیدن زخم ها، برای مهار رشد باکتری ها اقدام می نمایند. اعضای این تیم تحقیقاتی معتقدند که گرچه بسیاری از حیوانات به شکل غریزی زخم های خود را می لیسند ولی نمی توانند تشخیص دهند که آیا زخمشان دچار عفونت شده یا خیر.

اما در هرحال به نظر می رسد که مورچه های یورشگر ممکن است مغز متمایزتری داشته باشند و می توانند با آنالیز تغییرات شیمیایی زخم تشخیص دهند که آیا زخم عفونی شده و به درمان احتیاج دارد یا نه.

• نوجوان 13 ساله ناممکن را ممکن کرد
• اجرای مراسم ختم در ماه!

آنالیز بزاق مورچه ها

در جریان این مطالعه، محققان ترکیب شیمیایی بزاق مورچه های یورشگر را در آزمایشگاه مورد آنالیز قرار دادند. این حشرات برای زخم های عفونی، از بزاق شان که حاوی ترکیبات آنتی میکروبی و پروتئین است، استفاده می نمایند. این آنتی بیوتیک ها در غده متاپلور مورچه ها که در کنار قفسه سینه شان واقع شده است، ساخته می گردد.

بزاق ترشح شده، دارای 112 جزء است و نیمی از این اجزا، دارای اثرات ضد میکروبی و یا ترمیم زخم هستند. این مولکول ها احتمالا به انرژی زیادی برای فراوری این اجزا احتیاج دارند و در نتیجه این مهم است که بدن مورچه ها تشخیص دهد که آیا به فراوری P. aeruginosaبرای مقابله با باکتری های موجود در خاک احتیاج خواهد بود یا خیر.

زمانی که اعضای تیم خاک منطقه ها را روی مورچه های زخمی و عفونی مورد استفاده قرار دادند، حجم این باکتری ها در محل زخم و قفسه سینه مورچه های زخمی در عرض دو ساعت افزایش چشمگیری داشت. این حاکی از آن است که مورچه ها می توانند تغییرات در مشخصات شیمیایی زخم را تشخیص دهند.

اریک فرانک، یکی از نویسندگان این مقاله و بوم شناس حیوانات در دانشگاه جولیوس ماکسیمیلیانز در آلمان در این باره گفت: تحلیل های شیمیایی با همکاری با پروفسور توماس اشمیت نشان داده که مشخصات هیدروکربنی کوتیکول مورچه در نتیجه عفونت زخم تغییر می نماید. به استثنای انسان، من هیچ موجود زنده دیگری را نمی شناسم که بتواند در بدنش چنین درمان های پزشکی پیچیده ای را انجام دهد.

درمان زخم ها به شکل گروهی

این محققان برای آزمایش های بیشتر، بعضی از مورچه های زخمی را در انزوا و دور از هم در لانه هایی قرار دادند. نود درصد مورچه هایی که ایزوله شده بودند، در 36 ساعت جانشان را از دست دادند ولی آمار مرگ و میر در بین مورچه های زخمی ای که به جای ایزوله شدن، به لانه و کلونی مورچه ها بازگردانده شده بودند، به 22% کاهش یافت. آمار بقای مورچه های مجروحی که دچار آلودگی و عفونت نشده بودند، بدون درنظر داشتن تنهایی یا قراردادنشان در کلونی و لانه، مشابه بود.

اعضای تیم تحقیقاتی دریافتند که اندازه مرگ و میر حشرات عفونی، بعد از استفاده از بزاق درمانی حدود 90% کاهش می یابد. آنها امیدوارند تا با کاوش های بیشتر به این موضوع پی ببرند که مورچه های یورشگر دررویارویی با زخم و مراقبت از زخم هایشان چقدر خاص رفتار می نمایند.

در این تحقیق به این نکته اشاره شده که P. aeruginosa یکی از عوامل اصلی مبارزه با زخم در بدن انسان ها نیز هست و حالا محققان در پی آن هستند تا آنتی بیوتیک های موجود در بزاق مورچه های یورشگر را با سایر گروه های تحقیقاتی شیمی شناسایی و تجزیه و تحلیل نمایند و این آنالیز می تواند به کشف آنتی بیوتیک های تازه منتهی گردد؛ چرا که مقاومت آنتی بیوتیکی در جهان دائما در حال افزایش است و احتیاج به کشف و بهره گیری از آنتی بیوتیک های تازه بیش از پیش احساس می گردد.

• بازوی قدرتمند تازه پوتین در جنگ/ عکس

منبع: popsci

227227