راهنمای قدم به قدم اسمبل کردن کیس کامپیوتر
به گزارش وبلاگ مهدی آبادانی، در حال حاضر کیس های آماده برای خرید در سطح بازار وجود دارد که می توانید خیلی راحت و بدون دردسر، یک گزینه ایده آل را برای کارهای خود انتخاب کنید. با این حال هیچ چیز مجذوب کننده تر از اسمبل کامپیوتر یا بستن سیستم با دستان خود نیست. با این که اسمبل کامپیوتر اصلا و ابدا کار دشواری نیست، شاید شما به علت بی تجربگی دقیقا اطلاع ندارید که چطور باید یک سیستم کامپیوتر را به اصطلاح بست. در این مطلب، قدم به قدم به شما آموزش می دهیم که چطور می توانید این کار، یعنی اسمبل کردن کامپیوتر را انجام دهید.
پیش از آغاز، ذکر این نکته الزامی و البته بدیهی است که شما باید قطعات گفته شده را جداگانه خریده و سپس نامبل کنید؛ یعنی قطعات را به درستی کنار هم نصب کنید. معمولا هر فردی بسته به شرایط و انتظاراتی که از سیستم خود دارد، قطعات متنوعی را خریداری و نامبل می نماید. در این مطلب ضمن معرفی کامل قطعات، درباره ملحقات اضافی مثل نورپردازی RGB و سیستم خنک نماینده مایع بسیار پیشرفته سیستم کامپیوتر هم صحبت می گردد.
پردازنده یا CPU
اولین قدم برای نامبل کامپیوتر نصب پردازنده است. چه از شرکت اینتل CPU مورد نظرتان را خریداری نموده باشید و چه از شرکت AMD، اولین قدم برای قرار دادن این قطعه روی مادربورد، آزادسازی اهرم کشش این قطعه است تا شما بتوانید این قطعه را در سوکت CPU قرار دهید. تفاوت مهم بین فرایند نصب قطعه اینتل و AMD در این است که در قطعات اینتل، پین ها روی سوکت قرار داشته اما پین ها در کیس های AMD روی پردازنده قرار دارند.
بخش پیکان/مثلثی روی بالای پردازنده احتیاج است با روی سوکت یا کاور سوکت تراز گردد. به هیچ وجه کوشش نکنید تا پردازنده را با پیکان در جهت اشتباه نصب کنید؛ چراکه در این شرایط احتمال آسیب به چیپست، مادربورد یا هر دو وجود دارد. به محض این که پردازنده و سوکت به صورت مطلوب نهاده شده اند، شما می توانید چیپ را در محل جا بیندازید و قطعه مورد نظر سر جای خود قرار می گیرد. اگر جا اندازی پردازنده به درستی انجام نشد، مجدد این فرایند را انجام دهید. حواستان باشد که نباید با زور پردازنده را در سوکت قرار دهید؛ چراکه این فرایند اصلا و ابدا با زور نباید انجام گردد. به محض این که پردازنده به درستی در جای خود نهاده شد، اهرم کشش را درست همچون عکس بالا فشار دهید. این فشار بعلاوه شامل حال بخش فلزی که پردازنده را در خود نگه داشته هم می گردد.
این دستورالعمل برای قطعات AMD (سوکت AM4) و اینتل (سوکت 1700 LGA) کاملا کاربردی است. سایر پلتفرم ها مثل کور ایکس (2066 LGA) و پردازنده Threadripper (sTRX4) شرکت AMD فرایند نصب پردازنده به نسبت پیچیده تر و متفاوت تری را دارند. برای مثال چیپ های اینتل دو اهرم داشته و قطعه Threadripper احتیاجمند پیچ گوشتی Torx و یک براکت پلاستیکی است. به علت ریزه کاری های نصب پردازنده های Threadripper و قیمت بسیار بالایی که مادربوردهای TRX40 دارند، توصیه نمی کنیم که این پردازنده را به عنوان اولین نامبل کردن سیستم به تنهایی انجام دهید.
پس از نصب سیستم خنک نماینده، اتصال دهنده فن را در بخش سَری خود، روی مادربورد متصل کنید. این بخش سری معمولا نزدیک به سوکت CPU و دارای برچسبی تحت عنوان CPU-FAN است.
سیستم خنک نماینده (کولر)
یکی از مهم ترین اجزا در نامبل کامپیوتر، سیستم تهویه و خنک نماینده است. بسیاری از پردازنده ها در بسته بندی خود یک سیستم کولر هم دارند. اگر شما اورکلاک سنگینی انجام نمی دهید، این نوع کولرها برای شما به اندازه کافی مناسب هستند. با این حال، بیشتر افراد دلشان می خواهد کولرهای قدرتمندتری را که در بازار موجود است روی سیستم خود نصب نمایند.
اگر شما تصمیم گرفته اید تا از یک کولر استوک بهره ببرید، خمیر حرارتی را به احتمال بسیار زیاد خودِ شرکت روی قطعه قرار داده است. اگر از کولرهای افترمارکت قرار است بهره ببرید، باید خمیر حرارتی را به طور کلی خودتان آماده کنید. با این حال احتیاج به دردسر خاصی نیست؛ چراکه شما خمیر حرارتی را تنها به اندازه یک نخود احتیاج دارید تا روی مرکز CPU قرار دهید. پس از این کار، خمیر را روی سطح به خوبی پخش کنید.
این دستورالعمل برای اورکلاک نماینده ها و افراد کارکشته بسیار ساده بوده اما برای افرادی که صرفا از سیستم خود کار چندان شاق و سختی نمی خواهند، استفاده از خمیر حرارتی در حد و اندازه بسیار کم کفایت می نماید. فقط باید حواستان جمع باشد که خمیر را در اندازه زیاد را روی CPU نریزید که از طرفین روی سوکت و اطراف مادربورد بریزد.
کولرهای استوک برای پردازنده های اینتل از پین هایی استفاده می نمایند که از سوراخ های داخل مادربورد عبور می نماید. ما توصیه می کنیم گوشه های مخالف را به سمت داخل فشار داده تا خمیر حرارتی به شکلی یکنواخت پخش شده و از وارد کردن فشار نامساعد به یک طرف CPU جلوگیری گردد. کولرهای استوک AMD بازوهای آهنی دارد که درون بریدگی ها روی یک براکت پلاستیکی در هر طرف سوکت قرار می گیرند. کولرهای افترمارکت به روش های متنوعی نصب می شوند؛ بنابراین حتما دستور العمل نصب را با دقت مطالعه کنید. نصب این نوع کولرها به طرز شگفت انگیزی می تواند پیچیده باشد و اغلب یک صفحه پشتی بزرگ دارند که باید پشت مادربورد نصب گردد.
حافظه رم
نصب قطعه بسیار ساده است. در ابتدا حتما مطمئن شوید که چفت ها برای هر جایگاه حافظه باز است. بعضی از مادربوردها روی هر دو طرف جایگاه رم چفت دارند، در حالی که در بعضی دیگر از مادربوردها تنها در یک طرف یک چفت متحرک برای رم وجود دارد و در سمتی دیگر یک چفت ثابت دیده می گردد. بعد از باز کردن چفت های جایگاه رم، با دقت بخش پایینی رم را مشاهده و پستی و بلندهای قطعه را رصد کنید. پس از مطمئن شدن از بابت جایگیری صحیح رم، با احتیاط رم را در جایگاهش قرار دهید. اگر به درستی رم را در جایگاهش قرار دهید، یک صدای تقِ خاصی به گوشتان می خورد و بلافاصله چفت ها بسته می شوند. برای قرار دادن رم احتیاج است تا کمی نیرو به دستان خود وارد کنید اما اگر در حد چند ثانیه زور زدن برای قرار دادن رم فایده ای در پی نداشت، کوشش نکنید با زور زدن بیشتر به اجبار رم را در جایگاه قرار دهید. شاید جهت قرار دادن رم اشتباه باشد.
اگر شما دو رم را قرار است روی مادربورد سوار کنید، حواستان به دستورالعمل مادربورد باشد؛ چراکه بعضی از رم ها باید تنها در یک جایگاه خاص قرار گیرند تا برترین عملکرد را از خود نشان دهند. شاید هم پس از نصب رم، سیستم عامل کامپیوترتان تنها چند رم محدود را شناسایی نموده و بعضی از رم ها که در جایگاه های اشتباه نهاده شده اند را شناسایی نکند.
M.2 SSD
اگر شما از یک SSD مدل M.2 استفاده می کنید، حالا وقتش رسیده تا آن را نصب کنید.
اگر این قطعه از قبل نصب شده، پیچی را که در مقابل شکاف M.2 واقع شده است را برداشته و SSD را با یک زاویه به سمت داخل بلغزانید. مطمئن شوید که خطوط بریدگی با جایگاه مطابقت دارد؛ دقیقا همان روندی که برای نصب رم در پیش گرفته بودید.
اگر بریدگی به درستی سر جای خود قرار نگیرد، درایو شما ممکن است با جایگاه سازگار نباشد. به آرامی SSD را صاف قرار داده و پیچ نصب را محکم کنید. این پیچ کوچک به آسانی قابل انداختن و گم شدن است؛ به همین علت بهتر است تا درایوهای M.2 را قبل از قرار دادن سایر اجزای مادربورد درون کیس نصب کنید تا اگر پیچ در داخل کیس از دستتان رها شد بتوان پیچ را به راحتی پیدا کرد.
تکیه گاه ها
ابتدا پیچ های محکم نماینده ای که درون کیس قرار داشته را یافته و در موقعیت های مناسب نصب کنید. به احتمال زیاد روی کیس جایگاهشان معین شده و بر اساس اندازه پیچ ها می توانید حدس بزنید که چه چیز را در کجا باید نصب کنید. البته بیشتر کیس ها این پیچ ها به طور کارخانه ای در محل نصب شده و به همین علت، اگر چنین کیسی را خریداری نموده اید، از این بخش عبور کنید. اگر هم در نصب پیچ ها دچار اشکال شده اید جای نگرانی نیست. می توانید با استفاده از ابزار مختلف مثل دم باریک مجدد شانستان را امتحان کنید.
محافظ ورودی/خروجی (I/O Shield)
همان طور که از نام این قطعه بر می آید، این جزء از سیستم باید پورت های اجزای دستگاهتان را پوشش دهد که روی مادربورد نهاده شده است. شما قبل از قرار دادن محافظ درون مادربورد، باید محافظ را درون شاسی اش قرار دهید. البته پس از نصب، پشت کیس را با دقت رصد کنید تا پورت های مادربورد همگی به درستی سر جای خود نهاده شده شده باشند. برای قرار دادن محافظ احتیاج است تا کمی از زور خود بهره ببرید تا هر چهار گوشه قطعه در جای درست خود اتصال یابد. حواستان به لبه های تیز محافظ باشد؛ چراکه در بدترین حالت ممکن می توانید به خودتان صدمه بزنید. با این حال، جالب است بدانید کیس های پیشرفته و مدرنِ امروزی، محافظ های ورودی/خروجی شان به صورت پیش فرض و کارخانه ای روی بدنه کیس نصب شده است. به همین علت اگر چنین کیسی را خریداری نموده اید، از این مرحله هم می توانید به راحتی عبور کنید.
مادربورد
حالا وقتش رسیده تا مادربورد را درون کیس قرار دهید. مطمئن شوید که سوراخ های روی مادربورد با پیچ های اتصال و تکیه گاهی که قبلا نصب نموده اید مطابقت دارد. بعلاوه حواستان به محافظ ورودی/خروجی باشد که باید پورت ها را پوشش دهد. پس از جای گیری صحیح مادربورد درون کیس، با یک پیچ گوشتی باید پیچ های مادربورد را در محل درست خود ببندید تا از تکان خوردن مادربورد جلوگیری کنید.
حالا زمان آن رسیده تا چند قطعه را که به طور مستقیم به مادربورد وصل نمی شوند را در محل درست خود نصب کنید.
منبع تغذیه
منبع تغذیه سیستم معمولا در پشت کیس قرار داده می گردد. البته گاهی اوقات هم امکان دارد که جایگاه صحیح منبع تغذیه در بالای کیس باشد ولی به طور معمول در پایین نصب می گردد؛ دقیقا محلی که می تواند هوای خنک را از زیر شانسی به سمت داخل بکشد. برای نصب منبع تغذیه تنها کافی است تا شما قطعه را در جای درست قرار داده و سپس با استفاده از پیچ گوشتی چهار پیچ را در چهار گوشه کیس ببندید تا منبع تغذیه در جای خود ثابت باقی بماند. سپس، اتصال دهنده نیروی 24 پین و اتصال دهنده قدرت CPU را به مادربورد متصل کنید.
ذخیره سازی SATA
کمی قبل تر هارد M.2 را روی سیستم نصب نموده بودیم، حالا نوبت به نصب درایوهای SATA رسیده است. این نوع درایوها می توانند SSD به اندازه 2.5 اینچی باشند یا هارد درایوهای 3.5 اینچی مرسومی که در بازار وجود دارد. کابل دیتای SATA را به مادربورد و درایو SATA وصل نموده و سپس ارتباط دهنده منبع تغذیه SATA را از منبع تغذیه به درایوتان متصل کنید. هارد درایو یا SSD را در براکت مناسب قرار داده و با پیچ گوشتی یا فشار دادن کوشش کنید در محل قرار گیرد. ذکر این نکته الزامی است که روش های نصب براکت/درایو و قرار دادن شان با مدل های شاسی فرق دارد.
نصب کارت گرافیک
برای بعضی از سیستم ها نصب کارت گرافیک یک گزینه انتخابی است. اگر شما از پردازنده های خاصی از شرکت اینتل و AMD استفاده می کنید که با کارت گرافیک هایی ادغام شده اند، می توانید کارت گرافیک مجزا نصب نکنید. البته به این شرط که اهل بازی های ویدیویی روز جهان نیستید و علاقه ای هم به انجام کارهای گرافیکی مثل ویرایش تصاویر و ویدیو کلیپ ندارید. با این حال بسیاری از پردازنده های شرکت اینتل و AMD گرافیک به اصطلاح آن بورد (On-board) ندارند و به همین علت، شما باید حتما کارت گرافیک برای دستگاه خود بخرید تا بتوانید تصویر را روی مانیتورتان داشته باشید.
برای نصب کارت گرافیک، شما به احتمال زیاد مجبور هستید بعضی از کاورهای جایگاه پشت کیس را بردارید تا جایگاه های کارت گرافیک نظیر HDMI و DVI در پشت کیس معین گردد تا شما بتوانید به راحتی کابل های مانیتور را به پشت کیس وصل کنید.
کارت گرافیک تان را در جایگاه PCIe X16 روی مادربورد قرار دهید. جایگاه مربوط به کارت گرافیک به علت بزرگ بودن کاملا روی مادربورد معین است. اگر احتیاج است، ارتباط دهنده منبع PCIe را از منبع تغذیه به کارت گرافیک مورد نظرتان متصل کنید. اگر کارت گرافیکی تان یک مدل قدیمی است، این کار احتیاج نیست.
کارت وای-فای را نصب کنید (اگر ضرورت دارد)
بیشتر مادربوردها، حداقل یک جایگاه اترنت دارند و بعضی دیگر از مادربوردها به صورت کارخانه ای روی شان وای-فای نصب است. البته، اگر شما احتیاج به اینترنت وای فای دارید و کامپیوترتان کارت وای-فای ندارد، شما می توانید قبل از نامبل کامپیوتر یک کارت وای فای را خریداری نموده و در یکی از جایگاه های PCIe یا جایگاه M.2 آن را متصل کنید. البته بعضی از قطعات وای-فای هم وجود دارد که به صورت دانگل طراحی شده که به راحتی به درگاه USB متصل می گردد. با تمامی این تفاسیر، اگر شما اهل بازی های ویدیویی هستید، قطعا نقطه اتصال اترنت برترین و قابل اطمینان ترین نوع اتصال برای شما خواهد بود.
آخرین کابل های اتصال دهنده
تنها چند کابل دیگر به جای مانده تا شما بالاخره بتوانید کامپیوترتان را روشن کنید. مطمئن شوید که ارتباط دهنده های هر فن به هدر فن های مادربورد متصل شده اند. سپس، کابل صوتی پنل جلویی و بعلاوه ارتباط دهنده های کیس USB 2.0 و USB 3.0 را به این هدرها وصل کنید. برای این کار بهتر است دستورالعمل های مادربورد را مطالعه کنید؛ چراکه موقعیت موارد مذکور در هر مدل مادربورد فرق دارد.
در نهایت، ارتباط دهنده پنل جلویی کوچکی مثل برق، ریست، فعالیت نوری (RGB) و … وجود دارد. این ارتباط دهنده ها باید در پین های درست خود روی مادربورد قرار گیرند که معمولا در گوشه پایین سمت راست مادربورد می توان در پیشان گشت. البته این آدرس زمانی درست است که قطعات مادربوردتان به سبک قدیم چیده شده باشد. برای اتصال این ارتباط دهنده ها هم بهتر است دستور العمل مادربورد را با دقت مطالعه کنید؛ چراکه همچون ارتباط دهنده های درگاه های USB، این ارتباط دهنده های مذکور هم جایگاه های متفاوتی روی هر مدل مادربورد دارند.
حتما چند مرتبه آنالیز کنید که از هدرهای درست استفاده نموده باشید. این اجزا از سیستم کوچک هستند و برچسب هایشان هم به همین علت ریز نوشته شده است. به همین دلیل اگر حواستان را جمع نکنید امکان دارد در این بخش به راحتی اشتباه کنید.
کامپیوتر را روشن کنید
پس از این که همه قطعات را وصل نموده اید، مجدد بهتر است کابل های برق و هدرهای فن اضافی را چک کنید. بعد از اطمینان حاصل شدن از نصب صحیح تمامی قطعات، دو شاخه برق کیس را در پریز قرار دهید. کابل های مانیتور را هم به پورت های کارت گرافیک در پشت کیس متصل کنید. از اتصال سیم های کیبورد و ماوس هم به مادربورد مطمئن شوید. در نهایت، دکمه پاور مانیتور و کیس را بزنید تا سیستم کامپیوتر روشن گردد. اگر همه چیز به درستی متصل شده باشد، کامپیوتر روشن شده و تست های اولیه سیستم به صورت اتوماتیک اجرا می گردد. به خاطر نصب نبودن هیچ نوع سیستم عاملی روی کامپیوتر، شما با پیغام هایی مبنی بر نبودن بوت درایو (missing boot drive) روبه رو می شوید یا به صورت مستقیم به صفحه UEFI/BIOS راهنمایی می شوید.
مدیریت کابل ها
پس از مطمئن شدن درباره بالا آمدن کامپیوتر از لحاظ نرم افزاری، حالا نوبت به مدیریت کردن کابل های درون کیس است. این کار را بهتر است حتما انجام دهید؛ چراکه منظم کردن کابل ها می تواند جریان هوای رفت و برگشتی به کیس را بهتر کند. حواستان باشد که پیش از منظم کردن کابل های داخل کیس، ابتدا سیستم را خاموش نموده و سپس کابل های برق را از کیس جدا کنید تا با آسایش و با امنیت کامل کارتان را انجام دهید.
مسیریابی بعضی از کابل ها به وسیله پشت کیس در حین فرایند نامبل کامپیوتر، اولین قدم بسیار خوب برای نامبل کردن تر و تمیز به شمار میرود اما در خاتمه کار نامبل کامپیوتر بهتر است با زیپ بندهای مختلف کابل ها را جمع نموده و بخش اضافی کابل ها را به درون کیس منتقل کرد. اگر حوصله به خرج دهید، کلِ فرایند مدیریت و منظم کردن کابل های درون کیس نهایت 15 دقیقه به طول می انجامد.
نصب سیستم عامل، درایورها و به روز رسانی ها
برای راحتی کار بهتر است قبل از آغاز به نامبل کامپیوتر، ویندوز مورد نظرتان را (ویندوز 10، ویندوز 11 یا لینوکس) روی یک فلش درایو قرار دهید. شما می توانید با دانلود نسخه های مختلف ویندوز و استفاده از نرم افزارهای جانبی مثل Rufus، ویندوز را روی فلش به صورت نصبی قرار دهید. فرایند دانلود می تواند به دو طریق باشد؛ یا به وسیله سایت های داخلی سیستم عامل مورد نظرتان را دانلود کنید یا به وسیله صفحه رسمی شرکت مایکروسافت.
برای تهیه ویندوز 10 یا 11، به صفحه دانلود سیستم عامل در مایکروسافت رفته و روی گزینه Download Tool Now کلیک کنید. شما فایلی به نام Media Creation Tool را دانلود می کنید که پس از دانلود و نصب روی فلش درایو حجمی تقریبا 4 گیگابایتی پیدا می نماید. بنابراین بهتر است برای نصب ویندوز از فلش درایوهایی با ظرفیت حداقل 8 گیگابایت بهره ببرید. در نهایت پس از روشن کردن کامپیوتر و اتصال فلش درایو به درگاه USB فایل نصب به صورت اتومات اجرا خواهد شد. اگر این اتفاق به صورت اتوماتیک رخ نداد، باید به صفحه BIOS رفته و در منوی تنظیمات در پی این گزینه باشید تا سیستم در ابتدا کوشش کند تا فلش درایو را به جای هارد داخلی بالا بیاورد.
پس از نصب سیستم عامل، به محض اتصال به اینترنت بهتر است آپدیت های لازم را برای سیستم عامل تان دانلود و نصب کنید. شما با موفقیت نامبل کامپیوتر خود را انجام داده اید. سیستم کامپیوتر شما آماده به کار است و شما می توانید به راحتی هر کاری که دلتان می خواهد را با کامپیوتر انجام دهید. گفتنی است که شما هر زمان که دلتان بخواهد می توانید اجزای مختلف کامپیوترتان را ارتقا دهید. با این حال بهتر است پیش از خرید قطعه نو، حتما درباره ویژگی های قطعه و مادربوردتان با دقت مطالعه کنید؛ چراکه قطعات نو باید با سیستم شما سازگار باشند تا برترین کیفیت و راندمان را بتوان از سیستم انتظار داشت.
منبع: tomshardware
منبع: دیجیکالا مگ